Polska Klasyfikacja Działalności (PKD) to system, który porządkuje i kategoryzuje różne rodzaje działalności gospodarczej. Każdy przedsiębiorca musi wybrać odpowiedni kod PKD, który najlepiej opisuje jego firmę. Od 1 stycznia 2025 roku zaczęła obowiązywać nowa klasyfikacja PKD 2025, zastępująca dotychczasową wersję z 2007 roku.
Co to oznacza dla firm? Sprawdź, jak dobrać kod PKD 2025, czy Twoja działalność wymaga zmiany i jakie kroki należy podjąć, aby dostosować się do nowych przepisów.
Spis treści:
Czym jest Polska Klasyfikacja Działalności (PKD)?
Polska Klasyfikacja Działalności (PKD) to system klasyfikacji działalności gospodarczej, stosowany w statystyce publicznej, ewidencji oraz rachunkowości. Jest on narzędziem wykorzystywanym przez administrację publiczną i przedsiębiorców do identyfikacji rodzaju prowadzonej działalności.
Zmiany wprowadzone w nowej klasyfikacji wynikają z konieczności dostosowania systemu do:
- Nowych realiów rynkowych, w tym rozwoju gospodarki cyfrowej, sztucznej inteligencji i e-commerce
- Zmian w klasyfikacji Unii Europejskiej (NACE)
- Rosnącej roli gospodarki cyrkularnej i bio-gospodarki
- Potrzeby doprecyzowania opisu tradycyjnych branż
Jak wygląda klasyfikacja PKD 2025?
PKD 2025, podobnie jak wcześniejsza wersja, ma strukturę pięciopoziomową. Jest to hierarchiczny podział, który pozwala na stopniowe uszczegółowienie rodzaju działalności.
Struktura PKD 2025
- Sekcja – oznaczona literą, dzieli działalność gospodarczą na 22 główne grupy (wcześniej 21), np. rolnictwo, budownictwo, transport, handel hurtowy.
- Dział – oznaczony dwucyfrowym kodem numerycznym, obejmuje 87 grupowań (wcześniej 88), uwzględniając podobieństwa działalności w obrębie danej branży.
- Grupa – oznaczona trzycyfrowym kodem numerycznym, obejmuje 287 grupowań (wcześniej 272), wyodrębnionych na podstawie procesu produkcyjnego, przeznaczenia produktów lub charakteru usługi.
- Klasa – oznaczona czterocyfrowym kodem numerycznym, obejmuje 651 grupowań (wcześniej 615), wyróżniających się specjalizacją w ramach danego sektora.
- Podklasa – oznaczona pięcioznakowym kodem alfanumerycznym, obejmuje 727 grupowań (wcześniej 645). Została wprowadzona, aby uwzględnić specyficzne dla Polski rodzaje działalności gospodarczej.
Jeśli na poziomie krajowym nie dokonano dalszego podziału w stosunku do klasy międzynarodowej, podklasa oznaczona jest literą „Z”.
Firmy zarejestrowane w CEIDG
Jeśli prowadzisz jednoosobową działalność gospodarczą i jesteś wpisany do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG), nowe kody PKD dotyczą cię w określonych przypadkach.
Musisz podać PKD 2025, jeśli:
- Zakładasz firmę po 1 stycznia 2025 roku – musisz wybrać kod zgodny z PKD 2025 już na etapie rejestracji w CEIDG.
- Składasz wniosek o zmianę wpisu po 1 stycznia 2025 roku – niezależnie od tego, jakiej zmiany dotyczy wniosek (np. zmiana adresu, nazwy, przedmiotu działalności).
- Zawieszasz lub wznawiasz działalność po 1 stycznia 2025 roku – wówczas twoje kody PKD również muszą być zgodne z nową klasyfikacją.
- Składasz wniosek o wykreślenie firmy wraz ze zmianą danych – jeśli podajesz datę zakończenia działalności po 1 stycznia 2025 roku.
- Likwidujesz działalność bez zmiany innych danych – jeśli po 1 stycznia 2025 roku składasz wniosek o wykreślenie firmy, ale nie dokonujesz żadnych innych zmian, nie musisz aktualizować kodów PKD.
- Nie składasz żadnych wniosków o zmianę danych w CEIDG – firmy, które kontynuują działalność bez zmian, nie mają obowiązku dostosowania PKD od razu.
W przypadku wniosków składanych online system CEIDG automatycznie wyświetli odpowiednie kody PKD 2025, a poniżej będzie widoczny odpowiadający im kod PKD 2007.
Jeśli we wpisie w CEIDG masz dodatkowe miejsca prowadzenia działalności, musisz również zaktualizować kody PKD dla każdego z tych miejsc.
Firmy wpisane do KRS i REGON
Jeżeli twoja firma podlega wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) (np. spółka z o.o., spółka akcyjna, fundacja, spółdzielnia) lub jest wpisana do rejestru REGON (np. spółka cywilna, gospodarstwo rolne), nowe przepisy również mają zastosowanie.
PKD 2025 musisz wybrać, jeśli:
- Zakładasz firmę po 1 stycznia 2025 roku – rejestrując podmiot w KRS lub REGON, musisz wskazać kod zgodny z PKD 2025.
- Składasz wniosek o zmianę wpisu w KRS lub REGON po 1 stycznia 2025 roku – każda aktualizacja wpisu wymaga podania kodów zgodnych z nową klasyfikacją.
- Twoje postępowanie o wpis do KRS nie zakończyło się przed 1 stycznia 2025 roku – jeśli proces rejestracji lub zmiany wpisu rozpoczął się przed tą datą, ale nie został zakończony, obowiązuje już nowa klasyfikacja PKD.
Kto musi mieć kod PKD?
Obowiązek stosowania klasyfikacji PKD dotyczy wszystkich podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, w tym:
- Osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą (wpisanych do CEIDG)
- Podmiotów wpisanych do KRS, np. spółek osobowych, spółek kapitałowych, fundacji, spółdzielni
- Podmiotów posiadających wpis w REGON, takich jak spółki cywilne czy gospodarstwa rolne
Kiedy podajesz PKD firmy?
Kod PKD musisz wskazać już na etapie rejestracji firmy – zarówno przy zakładaniu jednoosobowej działalności w CEIDG, jak i podczas rejestracji spółki w KRS. Wybór kodu jest również niezbędny do nadania numeru REGON przez Główny Urząd Statystyczny.
Jeśli masz trudności z ustaleniem właściwego kodu PKD 2025 dla swojej działalności, możesz skorzystać z pomocy Ośrodka Klasyfikacji i Nomenklatur Urzędu Statystycznego w Łodzi. Wystarczy, że szczegółowo opiszesz przedmiot działalności, a urząd pomoże dobrać odpowiedni kod.
Jakie są konsekwencje braku aktualizacji?
Choć zmiana w klasyfikacji ma charakter techniczno-urzędowy i nie wpływa bezpośrednio na podatki ani obowiązki administracyjne przedsiębiorcy, brak aktualizacji kodów PKD może prowadzić do poważnych problemów. Jeśli przedsiębiorca nie zdecyduje się na samodzielne dokonanie zmiany w swoich rejestrach (CEIDG, KRS, REGON), urząd zrobi to za niego. Automatyczna aktualizacja nastąpi dopiero w 2027 roku, jednak wiąże się to z ryzykiem błędnego przypisania działalności do niewłaściwego kodu, co może skutkować problemami z dokumentami urzędowymi, w tym z rachunkowością czy statystyką GUS.
Jak zaktualizować PKD?
W praktyce, aktualizacja kodów PKD odbywa się poprzez złożenie odpowiedniego wniosku do odpowiedniego rejestru:
- Dla jednoosobowych działalności gospodarczych – aktualizację można wykonać online w systemie CEIDG.
- Dla spółek i innych podmiotów – zmiany zgłaszane są w KRS.
- Dla firm, które podlegają rejestracji w REGON – zmiany zgłaszane są za pośrednictwem formularzy RG-OF lub RG-OP.
Warto zaznaczyć, że przedsiębiorcy mają czas do 31 grudnia 2026 r. na samodzielne dostosowanie swoich kodów PKD. Po tym terminie zmiany zostaną dokonane automatycznie przez urzędników, ale przedsiębiorcy mogą wtedy stracić kontrolę nad wyborem odpowiednich kodów, co może prowadzić do nieporozumień i utrudnień w przyszłości.
Źródło: biznes.gov.pl
Co muszą zrobić nowi przedsiębiorcy?
Nowi przedsiębiorcy, którzy rozpoczną działalność w 2025 roku, muszą od razu zgłosić swoją działalność zgodnie z nowymi kodami PKD 2025. W tym przypadku nie ma okresu przejściowego, dlatego ważne jest, aby przy rejestracji firmy od razu dokonać prawidłowego wyboru kodów.
