Styczeń to czas kiedy wylicza się wielkość odpisu na Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych. Ustalona została wartość bazowa odpisu na ZFŚS w wysokości 4434,58 zł w 2023 roku. Kwota pozostaje bez zmian w stosunku do 2022 roku. Natomiast jest o 300,56 zł wyższa w porównaniu do 2021 roku.
Zgodnie z Ustawą z dnia 4.03.1994 r. o Zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 746) obowiązek tworzenia ZFŚS obejmował pracodawców zatrudniających według stanu na 1 stycznia danego roku co najmniej 20 pracowników w przeliczeniu na pełny etat. Od 2017 r. nastąpiły zmiany. ZFŚS tworzą:
- pracodawcy zatrudniający według stanu na dzień 1 stycznia danego roku co najmniej 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty,
- pracodawcy zatrudniający według stanu na dzień 1 stycznia danego roku, co najmniej 20 i mniej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty, na wniosek zakładowej organizacji związkowej,
- pracodawcy prowadzący działalność w formie jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych tworzą Fundusz, bez względu na liczbę zatrudnianych pracowników.
Warunki rezygnacji z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych
W przypadku pracodawców zatrudniających poniżej 50 pracowników, do 31 stycznia br. muszą oni oficjalnie poinformować o nietworzeniu Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych oraz niewypłacaniu świadczenia urlopowego. Jeżeli przedsiębiorstwo nie jest objęte układem zbiorowym, to pracodawca może wprowadzić zmiany poprzez wprowadzenie aneksu do regulaminu wynagrodzeń. Zmiany należy uzgodnić ze związkami zawodowymi lub przedstawicielami załogi (osoby wybrane przez pracowników, do reprezentowania ich interesów). Jeżeli nie wyrażą na to zgody, nie będzie możliwa rezygnacja z ZFŚS.W firmach objętych zbiorowym układem pracy, pracodawca musi zmienić postanowienia układu zbiorowego, w przypadku, jeżeli chce zrezygnować lub zmniejszyć fundusz. Zgodnie z art. 241² § 3 Kodeksu pracy Strona uprawniona do zawarcia układu nie może odmówić żądaniu drugiej strony podjęcia rokowań:
- w celu zawarcia układu dla pracowników nieobjętych układem;
- w celu zmiany układu uzasadnionej istotną zmianą sytuacji ekonomicznej bądź finansowej pracodawców lub pogorszeniem się sytuacji materialnej pracowników;
- jeżeli żądanie zostało zgłoszone nie wcześniej niż 60 dni przed upływem okresu, na jaki układ został zawarty, albo po dniu wypowiedzenia układu.
Jeżeli w firmie zatrudnionych jest mniej niż 50 osób i nie ma wprowadzonego ani układu zbiorowego pracy ani regulaminu wynagrodzenia (gdy przedsiębiorcy nie są do tego zobowiązani), pracodawca przekazuje informację o nietworzeniu funduszu, pracownikom bez dodatkowych warunków. Rezygnacja z tworzenia ZFŚS, następuje do 31 stycznia danego roku, w sposób zwyczajowo przyjęty w zakładzie np. ogłoszenie na tablicy, e-maile.
Zgodnie z zapisami ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych Dz.U.2020.1842 t.j. w przypadku jeżeli nastąpi spadek obrotów lub istotny wzrost obciążenia funduszu wynagrodzenia. To wówczas pracodawca może zawiesić tworzenie ZFŚS lub wypłaty świadczeń urlopowych. Jednak tutaj również wymagana jest zgoda zakładowych organizacji związkowych, jeżeli takie są w przedsiębiorstwie.
Źródło: www.firma.rp.pl
Brak informacji dla pracowników odnośnie rezygnacji z ZFŚS lub wypłaty świadczenia urlopowego
Jeżeli pracodawca zaniecha obowiązku informacji pracowników do 31 stycznia br. to wówczas zachodzi ryzyko nałożenia grzywny (nawet do kwoty 30.000 zł) oraz dochodzenia przez pracowników roszczeń. Jak również nastąpi obowiązek utworzenia ZFŚC lub wypłaty świadczenia urlopowego pracownikom, którzy skorzystają z 14 dni nieprzerwanego urlopu wypoczynkowego.Regulacje o podatkach dochodowych w sposób szczególny narzucają moment rozpoznania kosztu podatkowego nie tylko w odniesieniu do wynagrodzeń z tytułu umów o pracę i zasiłków z ubezpieczenia społecznego wypłacanego przez zakład pracy, ale również w odniesieniu do składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu umowy o pracę w części finansowanej przez płatnika tych składek, składki na Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Regulacje te uległy zmianie w 2023r., co uzasadnia bliższą ich analizę.
