12 grudnia 2024 roku prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę z 6 grudnia 2024 r. o zmianie ustawy o rachunkowości oraz innych ustaw. Dokument ten został opublikowany w Dzienniku Ustaw 17 grudnia 2024 roku. Od 1 stycznia 2025 roku weszły w życie istotne zmiany w polskim systemie rachunkowości, które będą miały duży wpływ na sposób prowadzenia dokumentacji finansowej przez przedsiębiorców.
Nowelizacja ustawy o rachunkowości, zatwierdzona przez prezydenta, jest wynikiem konieczności implementacji regulacji unijnych, w tym Dyrektywy 2022/2464, dotyczącej zrównoważonego rozwoju. Wprowadza ona m.in. nowe limity dla przedsiębiorstw oraz zmiany w zakresie raportowania zrównoważonego rozwoju.
Spis treści:
Nowe limity dla pełnych ksiąg rachunkowych
Jednym z najważniejszych elementów nowelizacji jest podniesienie limitu przychodów, po przekroczeniu którego przedsiębiorcy zobowiązani są do przejścia na pełne księgi rachunkowe. Zgodnie z nowymi przepisami, limit ten wynosić będzie 2,5 miliona euro. W przeliczeniu na złote, przy kursie euro z 1 października 2024 roku (4,2846 zł), oznacza to kwotę 10 711 500 zł. To o ponad 2 miliony złotych więcej niż dotychczasowy próg, który wynosił 2 miliony euro.
Dzięki podwyższeniu limitu, więcej przedsiębiorców będzie mogło korzystać z uproszczonych form księgowości, takich jak podatkowa księga przychodów i rozchodów (PKPiR). Firmy, które nie przekroczą nowych progów, nie będą musiały przechodzić na pełne księgi rachunkowe.
Zmiany w definicjach jednostek mikro i małych
Nowe przepisy jasno określają definicje jednostek mikro i małych oraz określają warunki, jakie muszą one spełniać, by móc korzystać z uproszczeń w zakresie sprawozdawczości. W szczególności chodzi o przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów, sumę aktywów bilansu oraz średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty. Podwyższenie progów w tych kategoriach sprawi, że większa liczba jednostek będzie mogła skorzystać z uproszczeń sprawozdawczych i ewidencyjnych.
Nowe progi przedstawiają się następująco:
- Jednostka mikro – przychody netto ze sprzedaży: 2 000 000 zł; suma aktywów bilansu: 4 000 000 zł; średnioroczne zatrudnienie: do 10 etatów.
- Jednostka mała – przychody netto ze sprzedaży: 33 000 000 zł; suma aktywów bilansu: 66 000 000 zł; średnioroczne zatrudnienie: do 50 etatów.
Warto podkreślić, że jednostka traci prawo do korzystania z uproszczeń, jeśli przez dwa kolejne lata przekroczy te progi.
Zmiany w zakresie badania sprawozdań finansowych
Zgodnie z nowelizacją, zmienione zostały progi dotyczące obowiązku badania sprawozdań finansowych przez biegłych rewidentów.
Nowe progi to:
- suma aktywów bilansu: 3 125 000 euro,
- przychody netto ze sprzedaży: 6 250 000 euro,
- średnioroczne zatrudnienie: 50 etatów.
Przedsiębiorstwa, które przekroczą te progi, będą zobowiązane do przeprowadzenia audytu swoich sprawozdań finansowych.
Ujednolicenie pojęcia „przychody netto ze sprzedaży”
Nowa ustawa wprowadza jednolitą definicję „przychodów netto ze sprzedaży” dla różnych celów, eliminując dotychczasową kategorię „przychodów z operacji finansowych”. Od teraz przychody netto będą wyłącznie przychodami ze sprzedaży towarów i produktów, uwzględniającymi dotacje, opusty, rabaty oraz inne zmiany bez podatku od towarów i usług.
Implementacja dyrektyw unijnych i nowe zasady sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju
Zgodnie z nowymi regulacjami, przedsiębiorstwa należące do tzw. jednostek zainteresowania publicznego (JZP) oraz dominujące jednostki w największych grupach kapitałowych będą zobowiązane do sporządzania tzw. raportów zrównoważonego rozwoju. Wskazane regulacje wprowadzają nowe, wyższe progi wielkości, które pozwolą określić, które firmy będą objęte tym obowiązkiem.
Dla jednostek zainteresowania publicznego próg aktywów bilansu na koniec roku obrotowego oraz przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów został podniesiony na:
- 110 000 000 zł i 220 000 000 zł – dla JZP po dokonaniu wyłączeń konsolidacyjnych (czyli dla jednostki dominującej i wszystkich jej jednostek zależnych),
- 132 000 000 zł i 264 000 000 zł – dla JZP przed dokonaniem wyłączeń konsolidacyjnych.
Pierwsze sprawozdania dotyczące zrównoważonego rozwoju będą musiały zostać przygotowane w 2025 roku, za rok obrotowy 2024.
Ustawa przewiduje, że przygotowane sprawozdania zrównoważonego rozwoju będą musiały zostać zweryfikowane przez biegłych rewidentów. Zgodnie z nowymi przepisami, biegli rewidenci będą odpowiedzialni za przeprowadzenie atestacji tych raportów. Przepisy zawierają szczegółowe regulacje dotyczące procedur związanych z przeprowadzaniem atestacji, takich jak konieczność zachowania pełnej niezależności biegłych rewidentów oraz szczególne wymagania w zakresie ich kompetencji.
Aby uzyskać uprawnienia do przeprowadzania atestacji sprawozdań zrównoważonego rozwoju, biegli rewidenci będą zobowiązani do odbycia specjalnego szkolenia w zakresie sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju, które musi zostać zakończone do końca 2026 roku.
Przepisy przejściowe i umowy o atestację
Ustawa wprowadza także przepisy przejściowe, które ułatwiają proces zawierania umów o atestację sprawozdań zrównoważonego rozwoju. W szczególności przed dniem 1 stycznia 2025 r. przedsiębiorcy będą mogli zawrzeć umowy o atestację z dowolną firmą audytorską, bez konieczności stosowania szczególnej procedury wyboru. Po wejściu w życie nowych przepisów przedsiębiorstwa będą mogły zawrzeć umowy z firmą audytorską wybraną do badania sprawozdania finansowego, bez konieczności przeprowadzania dodatkowych procedur wyboru.
Nowe przepisy wprowadzają istotne zmiany w zakresie sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju, które będą miały duże znaczenie dla przedsiębiorstw w Polsce. Firmy, które muszą sporządzać raporty CSR, będą zobowiązane do ich audytowania przez biegłych rewidentów, a same przepisy stanowią odpowiedź na rosnącą wagę kwestii zrównoważonego rozwoju w kontekście międzynarodowym. Ustawa nie tylko nakłada nowe obowiązki, ale także przewiduje ułatwienia, takie jak zmiany w definicji jednostek mikro i małych, które pozwalają na korzystanie z uproszczeń rachunkowych i ewidencyjnych. Warto więc zaktualizować swoje procesy, aby sprostać nowym wymaganiom.
Źródło: Ustawa wdrażająca CSRD i dyrektywę delegowaną ws. progów opublikowana w Dzienniku Ustaw – Ministerstwo Finansów – Portal Gov.pl
_______________
Od 1 stycznia 2025 r. największe firmy w Polsce staną przed nowym wyzwaniem – obowiązkiem raportowania JPK CIT – jednolitego pliku kontrolnego dla podatku dochodowego od osób prawnych. Czy to rewolucja? Bez wątpienia tak. Czy można się na nią przygotować? Oczywiście, że tak – wystarczy wiedza, odpowiednie narzędzia i strategiczne podejście.
Jeden komentarz