W obliczu nasilających się globalnych wyzwań związanych z praniem pieniędzy oraz finansowaniem terroryzmu, państwa rozwinięte dążą do zaostrzania regulacji prawnych w tym obszarze. Wdrażając szereg obostrzeń mających na celu identyfikację oraz monitorowanie działań podmiotów potencjalnie zaangażowanych w te nielegalne praktyki. Biura rachunkowe są w gronie instytucji szczególnie zobowiązanych do przestrzegania zasad przeciwdziałania praniu brudnych pieniędzy, co skutkuje koniecznością implementacji wewnętrznych procedur AML (ang. Anti-Money Laundering).
Podstawy AML – wdrozenie AML
Pranie pieniędzy to proces, w którym przestępcy przekształcają duże sumy pieniędzy uzyskanych z przestępstw, takich jak handel narkotykami, terroryzm, oszustwa finansowe, w środki wydające się pochodzić z legalnych źródeł. Cel jest prosty: ukryć nielegalne pochodzenie środków, unikając przy tym wykrycia przez władze. Pranie pieniędzy często obejmuje trzy etapy:- Wprowadzenie nielegalnych środków do systemu finansowego.
- Przeprowadzanie złożonych transakcji finansowych w celu „wyprania” środków.
- Inwestowanie „wypranych” środków w legalne przedsięwzięcia gospodarcze.
Podstawa prawna
Punkt zwrotny w regulacji obowiązków biur rachunkowych w Polsce nastąpił z dniem 13 lipca 2018 roku, wraz z wejściem w życie Ustawy z dnia 1 marca 2018 roku o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, zwanej dalej ustawą AML. Ustawa ta, choć nie definiuje bezpośrednio prania pieniędzy, odwołuje się do art. 299 Kodeksu karnego, wyznaczając prawne ramy działania w zakresie przeciwdziałania temu zjawisku. Kolejna istotna zmiana nastąpiła w marcu 2021 roku, kiedy to wprowadzono nowelizację ustawy AML, znacząco rozszerzając katalog podmiotów zobligowanych do stosowania procedur AML. Wśród nich, biura rachunkowe uzyskały jasne wytyczne dotyczące obowiązków AML.Elementy procedury AML
Biura rachunkowe muszą być wyczulone na różne formy ryzyka AML, które mogą występować wśród ich klientów. To wymaga nie tylko znajomości typowych schematów prania pieniędzy, ale też zrozumienia specyficznych dla branży lub indywidualnego klienta ryzyk. Implementacja systemu oceny ryzyka, który uwzględnia czynniki takie jak rodzaj działalności klienta, kraj działania, rodzaj i złożoność transakcji, może znacząco pomóc w wychwytywaniu potencjalnych zagrożeń. Istnieje wiele sygnałów ostrzegawczych, które mogą wskazywać na próby prania pieniędzy, na przykład:- Nietypowe transakcje niezgodne z wcześniejszą działalnością klienta,
- Wysokie kwoty gotówki wprowadzane bez wyraźnego powodu biznesowego,
- Klienci, którzy unikają bezpośredniego kontaktu lub są nadmiernie zainteresowani procedurami AML.
- Procedury powinny określać metody oceny ryzyka prania pieniędzy i finansowania terroryzmu, wraz z mechanizmami jego zarządzania.
- Należy zdefiniować środki mające na celu ograniczenie ryzyka, w tym zasady identyfikacji klientów oraz monitorowania transakcji.
- Ustawa wymaga, aby biura rachunkowe utrzymywały dokumentację związaną z przeciwdziałaniem praniu pieniędzy, w tym zapisy transakcji oraz identyfikacji klientów.
- Procedury powinny zawierać zasady zgłaszania podejrzanych transakcji do odpowiednich organów, jak również mechanizmy kontroli wewnętrznej, zapewniające przestrzeganie procedur AML.
Jak zaimplementować procedury AML dla biur rachunkowych?
Wdrożenie skutecznych procedur AML jest zadaniem wymagającym zarówno zrozumienia obowiązujących przepisów, jak i praktycznej umiejętności ich stosowania. Biura rachunkowe muszą wykazać się nie tylko znajomością prawa, ale również zdolnością do analizy ryzyka związanego z poszczególnymi klientami i transakcjami. Ponadto, wdrażanie procedur AML wiąże się z koniecznością szkolenia personelu oraz utrzymania ciągłej gotowości do adaptacji do zmieniających się regulacji i standardów w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy.Wyzwania dla biur rachunkowych
Implementacja procedur AML w biurach rachunkowych to zadanie, które, choć niezbędne z punktu widzenia przepisów prawa i etyki zawodowej, generuje szereg wyzwań. Na pierwszy plan wysuwają się zwiększone koszty operacyjne, które wynikają zarówno z konieczności przeprowadzania regularnych szkoleń i edukacji personelu, jak i z inwestycji w odpowiednie systemy IT umożliwiające efektywne monitorowanie i raportowanie podejrzanych transakcji. Biura muszą zadbać o to, by ich pracownicy byli na bieżąco z obowiązującymi przepisami oraz rozumieli zasady identyfikacji czynności mogących świadczyć o próbach prania pieniędzy. Kolejnym aspektem jest konieczność adaptacji wewnętrznych procedur i polityk, co wymaga czasu i zasobów na analizę ryzyka, opracowanie i wdrożenie odpowiednich mechanizmów kontrolnych. Taka adaptacja często oznacza również potrzebę wprowadzenia zmian w systemach informatycznych. To dodatkowe koszty i konieczność szkolenia personelu z zakresu ich obsługi. Dodatkowo, procedury AML wymagają od biur rachunkowych prowadzenia szczegółowej dokumentacji i archiwizacji danych, co wiąże się z koniecznością zapewnienia bezpieczeństwa informacji oraz zwiększenia pojemności systemów do przechowywania danych. Wymóg ten nie tylko generuje dodatkowe nakłady pieniężne, ale również wymaga od biur rachunkowych stałej czujności w zakresie ochrony danych osobowych i poufnych informacji biznesowych swoich klientów. Z kolei, zwiększone wymagania w zakresie identyfikacji klientów i weryfikacji ich danych mogą prowadzić do wydłużenia procesów obsługi klienta, co w niektórych przypadkach może wpłynąć na satysfakcję klientów i ich percepcję jakości świadczonych przez biuro usług. Biura muszą znaleźć równowagę pomiędzy spełnianiem wymogów regulacyjnych a zapewnieniem płynności i efektywności swoich usług. Wprowadzenie procedur AML stanowi dla biur rachunkowych istotne wyzwanie, wiążące się z koniecznością poniesienia dodatkowych kosztów operacyjnych, adaptacji wewnętrznych procedur, inwestycji w technologie i szkolenia personelu, a także z ryzykiem wpływu na relacje z klientami. Mimo to, zarządzanie ryzykiem prania pieniędzy jest nie tylko obowiązkiem prawnym, ale także elementem budowania zaufania i zapewnienia bezpieczeństwa.
Źródło: Akt prawny (sejm.gov.pl)
_______________________
W informacjach z wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów znalazł się opis projektu ustawy, który przewiduje istotne zmiany w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym. Kluczową zmianą, zaplanowaną na drugi kwartał 2024 roku, jest wprowadzenie tzw. Kasowego PIT, mającego na celu zmianę sposobu rozliczania podatku dochodowego przez osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą. Czytaj więcej>>
