Często obserwuje się tendencję pracodawców do zastępowania umów o pracę umowami zlecenia. Choć może to wydawać się korzystne dla obu stron, w praktyce często prowadzi to do nieporozumień i konsekwencji prawnych. Warto zatem przyjrzeć się, jakie zasady obowiązują w 2024 roku, aby uniknąć ewentualnych kar finansowych związanych z tymi formami zatrudnienia.
Umowa zlecenie jest uregulowana w Kodeksie cywilnym (k.c.) i jest jedną z umów cywilnoprawnych. W praktyce funkcjonuje ona często na granicy prawa pracy i prawa cywilnego. Pracodawcy czasem używają umów zlecenia jako alternatywy dla umów o pracę, a zleceniobiorcy mogą być traktowani w sposób zbliżony do pracowników.
Podstawowe elementy umowy zlecenia
Umowa zlecenie stanowi elastyczną formę współpracy, ale jednocześnie wymaga precyzyjnego sformułowania, aby uniknąć nieporozumień i ewentualnych konfliktów. Zasady działania umowy zlecenia są zdecydowanie różne od umowy o pracę, co powinno być uwzględnione zarówno przez zleceniodawcę, jak i zleceniobiorcę.
- Określenie stron:
- Zleceniodawca: osoba lub podmiot, który powierza wykonanie określonych czynności.
- Zleceniobiorca: osoba lub podmiot, który realizuje usługę.
- Dane identyfikacyjne:
- Dla osoby fizycznej: Imię i nazwisko, adres zamieszkania, numer PESEL, numer dokumentu tożsamości.
- Dla przedsiębiorcy: Imię i nazwisko, nazwa firmy, adres zamieszkania, PESEL, numer dowodu tożsamości, NIP, REGON. W przypadku przedsiębiorców, dołącz wydruk z CEIDG.
- Dla spółki prawa handlowego: Nazwa spółki, siedziba, adres, oznaczenie sądu rejestrowego, numer wpisu do rejestru, kapitał zakładowy, dane osób uprawnionych do reprezentacji. Dołącz wydruk z Krajowego Rejestru Sądowego.
- Data zawarcia umowy:
- Określenie dokładnej daty, kiedy umowa zostaje zawarta.
- Określenie przedmiotu umowy:
- Szczegółowy opis świadczonej usługi lub czynności.
- Zobowiązanie zleceniobiorcy:
- Oświadczenie zleceniobiorcy o starannym wykonywaniu obowiązków wynikających z umowy.
- Określenie czasu trwania umowy:
- Wyraźne określenie, kiedy umowa zaczyna obowiązywać i kiedy kończy się jej ważność.
- Określenie wynagrodzenia:
- Ustalenie wynagrodzenia za świadczone usługi oraz zasady płatności.
- Opcjonalne elementy:
- Wymagane kwalifikacje zleceniobiorcy.
- Miejsce świadczenia zlecenia.
- Kwestie przeniesienia praw autorskich.
- Kary umowne za nienależyte lub nieterminowe wykonanie umowy.
Dokładne i klarowne sformułowanie każdego z tych punktów jest kluczowe dla uniknięcia nieporozumień i ewentualnych sporów między stronami umowy. W razie wątpliwości, zawsze warto skonsultować się z prawnikiem specjalizującym się w umowach cywilnoprawnych. Zobacz więcej>>
Minimalna stawka godzinowa dla umów cywilnoprawnych
Od 1 stycznia 2024 roku, minimalna stawka godzinowa dla określonych umów cywilnoprawnych wzrosła do 27,70 zł. Następny wzrost odbędzie się od 1 lipca, ustalając minimalną stawkę na poziomie 28,10 zł.
Umowa cywiloprawna z własnym pracownikiem
Choć nie ma zakazu zawierania umów cywilnoprawnych z własnym pracownikiem, decydując się na takie rozwiązanie, ważne jest przestrzeganie określonych zasad. W przypadku pracy w godzinach nadliczbowych, pracodawca może chcieć obejść przepisy i zlecić taką pracę pracownikowi w formie umowy zlecenia. Sądy wyrażają stanowisko, że zatrudnianie pracowników poza normalnym czasem pracy na podstawie umów cywilnoprawnych w przypadku prac tego samego rodzaju, co objęte stosunkiem pracy, może stanowić obejście przepisów o czasie pracy w godzinach nadliczbowych oraz przepisów dotyczących składek na ubezpieczenie społeczne.
Naruszenie przepisów o czasie pracy w godzinach nadliczbowych może prowadzić do dochodzenia praw pracownika przed sądem. Pracodawca może być zobowiązany do wypłaty dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych. Dodatkowo, takie postępowanie pracodawcy jest zagrożone karą grzywny od 1000 zł do 30.000 zł zgodnie z art. 281 Kodeksu pracy.
Podstawa prawna
art. 128–1516, art. 281 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 2023 r. poz. 1465 ze zm.)
art. 734–751 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (j.t.. Dz.U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.)
____________________________
Płaca minimalna ma na celu ochronę pracowników przed nadmiernym wyzyskiem i zapewnienie im godziwego wynagrodzenia za ich pracę. Jest to ważny element polityki społecznej mający na celu walkę z ubóstwem i nierównościami ekonomicznymi. W 2023 roku zastosowano po raz pierwszy dwukrotny wzrost płacy minimalnej. Kolejne podwyżki będą w 2024 r. Jak wzrośnie płaca minimalna? Czytaj więcej>>